فایبرگلاس از چند ماده مختلف تولید می شود كه هركدام خواص و ویژگی های منحصر به فردی دارند اما محصول به دست آمده یك ماده منحصربه فرد با ویژگی های خاص و چگالی كمتر نسبت به مواد سازنده است كه بسیار مستحكم و با دوام است.
فایبرگلاس در واقع نوعی پوشش است که از مواد نفتی و پشم شیشه تهیه می شود.فایبرگلاس از چند ماده مختلف تولید می شود که هرکدام خواص و ویژگی های منحصر به فردی دارند اما محصول به دست آمده یک ماده منحصربه فرد با ویژگی های خاص و چگالی کمتر نسبت به مواد سازنده است که بسیار مستحکم و با دوام است. در این مقاله قصد داریم شما را با فایبرگلاس بیشتر آشنا کنیم.
فایبرگلاس چیست ؟
باید بگوییم که در واقع فایبرگلاس کامپوزیتی از الیاف شیشه ای با مواد پلیمری است و از پشم شیشه به عنوان ماده تقویت کننده و از مواد پلیمری نیز به عنوان مواد زمینه در تهیه آن استفاده می شود. فایبرگلاس یک ماده کاملا مستحکم و با دوام و در عین حال سبک است، این ویژگی های منحصر به فرد فایبرگلاس باعث می شود که از آن در تولید انواع قطعات از جنس فایبرگلاس استفاده شود که شامل ساخت انواع ایرانیت ها، اتاقک ها، سپر انواع خودروها، سیلوهای سیمان، مخازن نگهداری مایعات مختلف از جمله اسید، سپتیک تانک ها، چربی گیرها، صنایع ساخت هواپیما، کشتی سازی و … می شود.
از دیگر موارد کاربرد فایبرگلاس می توان به استفاده از آن به عنوان عایق در ساخت مخازن نام برد. معمولا کامپوزیت های فایبرگلاس دارای یک نوع یا انواع بیشتری از الیاف تقویت کننده هستند که توسط رزین احاطه می شود، گاهی اوقات نیز از مواد مغذی مثل فوم ها در ساخت فایبرگلاس استفاده می شود. این مواد باعث می شود که استحکام و سختی فایبرگلاس افزایش پیدا کند.
در حال حاضر الیافی مثل الیاف شیشه، الیاف کربن یا الیاف آرامید و کولار در ساخت فایبرگلاس به عنوان مواد مغذی به کار برده می شود که مهمترین و پرکاربردترین آنها الیاف شیشه ای است. همچنین رایج ترین رزین مصرفی در ساخت فایبرگلاس رزین پلی استر غیر اشباع است، البته انواع دیگری چون اپوکسی ها، وینیل استرها، فنولیک ها نیز در این زمینه مورد استفاده واقع می شوند.
یکی از مهمترین کاربردهای فایبرگلاس استفاده از این ماده در ساخت مخازن صنعتی مقاوم در مقابل حرارت و اسید است. مخازن فایبرگلاس ضد خوردگی هستند، با هیچ ماده شیمیایی وارد واکنش نمی شوند و همین مسئله باعث می شود که در ساخت مخازن صنعتی به ویژه مخازن نگهداری اسید از مواد فایبرگلاس استفاده شود.
مواد اولیه صنایع فایبرگلاس کدامند؟
برای ساخت فایبرگلاس از مواد اولیه مختلفی استفاده می شود، فرمولاسیون ترکیب معمولا با توجه به کاربرد کامپوزیت ساخته شده انتخاب می شود. مواد اولیه برای تهیه فایبرگلاس به شرح زیر است:
- رزین های پلی استری ارتوفتالیک و ایزوفتالیک
- رزین وینیل استر
- رزین اپوکسی
- شتاب دهنده کبالت و سرب
- هاردنر اپوکسی و UP
- اروزیل
- تیتان
- الیاف شیشه سوزنی و حصیری
- کربنات کلسیم
ورق فایبرگلاس چیست؟
معمولا فایبرگلاس را به صورت ورق های فایبرگلاس مورد استفاده قرار می دهند. ورق فایبرگلاس از مخلوط رزین پلی استر، الیاف شیشه، رنگ و مواد دیگری ایجاد می شود.
از ورق فایبرگلاس در چه مواردی می توان استفاده کرد؟
همانطور که در بخش کاربرد فایبرگلاس اشاره کردیم، این محصول کاربردهای فراوانی دارد، معمولا از ورق های فایبرگلاس که یکی از محصولات تولید شده از فایبرگلاس است در نورگیر سالن های سوله در قسمت سقف یا بدنه، گلخانه ها یا پارکینگ ها، کابین و کفی عقب اتومبیل، استخر، سونا و مخازن سپتیک نیز استفاده می شود.
ویژگی های کامپوزیت فایبرگلاس
فایبرگلاس از ترکیب مواد شیمیایی با خواص مشخصی ایجاد می شود، محصول نهایی دارای ویژگی هایی است که شباهت به ویژگی های مواد اولیه ندارد، این ویژگی های منحصر به فرد شامل سبک بودن، استحکام بالا، دوام و ماندگاری قابل توجه، پایداری در مقابل اشعه UV و مقاومت خوب شیمیایی است.
از جمله دیگر ویژگی های قطعات فایبرگلاس این است که با اشکال و کیفیت های مختلف در بازار عرضه می شود و استفاده از آنها صرفه اقتصادی قابل توجهی دارد. فایبرگلاس ماده ای است که هرگز در طبیعت تجزیه نخواهد شد، ماندگاری این ماده در طبیعت حتی از ماده پلی اتیلن نیز بیشتر است.
نتیجه گیری
باید بگوییم که فایبرگلاس یک ماده کاملا تطبیق پذیر است که وزن بسیار کمی دارد، از طرفی استحکام ذاتی ترکیبات فایبرگلاس باعث می شود که از آن بتوان در صنایع مختلفی بهره برد، از ساخت قطعات هواپیما، کلاه های ایمنی، قایق و خودرو تا روکش های مقاوم، بافت های سطحی مورد استفاده در صنعت ساختمان سازی، لوله کشی ( لوله آبگرمکن ها، لوله آب آشامیدنی، لوله فاضلاب و ... ) می توان از قطعات فایبرگلاس به شکل ورقه یا کامپوزیت استفاده کرد.
البته باید اضافه کنیم که مراحل ساخت و تولید فایبرگلاس باید در شرایط استاندارد و ایمن انجام گیرد چرا که در زمان پخت رزین بخار سمی استایرن آزاد می شود که این بخارات برای غشای مخاطی و دستگاه تنفسی بسیار تحریک کننده و سرطان زا هستند. همچنین در تولید این ماده در غلظت های خاص ممکن است خطراتی مثل انفجار ایجاد شود.
برای این که از فایبرگلاس استفاده بهینه کنید، بهتر است با مزایا و معایب استفاده از این ماده در صنعت مورد نظر خود آگاه باشید، بهتر است در این زمینه تحقیقات لازم را قبل از اقدام به استفاده از فایبرگلاس انجام دهید.