حجت الاسلام رحمانی مطرح كرد؛
فضای امتدادی در فلسفه غرب گسترش یافته است
به گزارش پارلمان ایران دات کام، مدیر اندیشکده مرآت اظهار داشت: فضای امتدادی در فلسفه غرب گسترش یافته و در فلسفه اسلامی کمتر مشهود است.
به گزارش پارلمان ایران دات کام به نقل از مهر، نشست «علوم انسانی و مساله انسان فلسطینی» با محوریت مبحث «آورده های انسان فلسطینی برای تکوین علوم انسانی بومی چیست»، با همکاری اندیشکده مرآت و خانه اندیشه ورزان، عصر دوشنبه ۳۰ مهر با حضور تعدادی از اهالی علوم انسانی در محل خانه اندیشه ورزان برگزار گردید.
در ابتدای جلسه، حسین سیستانی دبیر نشست اظهار داشت: متأسفانه در یک سال گذشته، در ادامه هفتاد سال جنایات رژیم صهیونیستی، جنایاتی از قبیل غارت و کشتار که در سالهای گذشته انجام می شد، در این یک سال به وضوح در معرض دید عموم قرار گرفته است. اما تقریبا پنجاه هزار شهید این دوره، در فضای جهانی و حتی در فضای داخلی کشور ما، که محور جریان مقاومت در منطقه به حساب می آید، آن چنان که باید، مورد توجه قرار نگرفته است.
وی اضافه کرد: در قسمت اول جلسه، این پرسش مطرح است که چرا ما در جریان حکمت اسلامی، برخلاف علوم انسانی غربی، شاهد انفعال هستیم و چرا مسائل واقعی کمتر مورد بررسی و موضع گیری قرار می گیرند. ریشه های این وضعیت در حکمت اسلامی و بومی چیست و چه تدابیری میتوان برای حل این مسائل اندیشید؟
حکمت عملی نگاه عالمانه به حوزه کنش انسانی است
در ادامه، حجت الاسلام محمد رحمانی مدیر اندیشکده مرآت اظهار داشت: فارغ از مساله فلسطین، از منظر حکمت متعالیه، چالش اصلی ما در حوزه حکمت اسلامی، مساله امتداد است. امتداد به معنای تقلیل و لایه لایه کردن نظام مبانی اندیشه ای است تا بتوانیم مسائل میدان فضای اجتماعی را حل نماییم. این چالش به مدت چهار دهه ادامه داشته و با وجود تغییرات سیاسی و مطالباتی که مقام معظم رهبری بعنوان سیاست گذار کلان مطرح کرده اند، هنوز فضای امتداد شکل نگرفته است.
وی افزود: اگر به لحاظ تاریخی نگاه نماییم، مباحث فلسفی در آغاز با پدیده های اجتماعی مانند جنگ در تعامل بوده و فلسفه بعنوان پاسخی به کنش ها و پرسش های اجتماعی مطرح می شده است.
رحمانی اضافه کرد: شاید از نخستین کسانیکه به صورت مفصل در رابطه با جنگ صحبت کرد و آنرا از منظر عدالت ضروری دانست، آگوستین در قرن چهارم بود. برای تحقق عدالت در جهان، جنگ گاهی اوقات مشروع است.
رحمانی اظهار داشت: اما فضای امتدادی در فلسفه غرب گسترش یافته و در فلسفه اسلامی کمتر مشهود است. حکمت عملی در واقع نگاه عالمانه به حوزه کنش انسانی، زیست اجتماعی، رشد تعالی و به صورت تخصصی در حوزه تعلیم و تربیت است.
جریان های نوظهور در نظام دانشگاهی علوم انسانی چندان ظهور نداشته اند
در ادامه حسین سیستانی اظهار داشت: ما شاهد اتفاقاتی هستیم که با منطق علوم انسانی دانشگاهی و پارادایم های موجود قابل توضیح نیستند. به بیانی دیگر، رفتارهای متناقض و استانداردهای دوگانه ای را مشاهده می نماییم. در سال گذشته، با وجود کشتار پنجاه هزار نفر در فلسطین، واکنش قابل توجهی شاهد نیستیم. حتی اشخاصی که پیشتر دیدگاه های متفاوتی داشتند هم موضع گیری هایی می کنند که با منطق های فعلی دانشگاهی و پارادایم خودشان همخوانی ندارد.
وی اضافه کرد: ما می خواستیم این پرسش را مطرح نماییم که چرا علوم انسانی کنونی نمی تواند مساله فلسطین و انسان فلسطینی را در ابعاد مختلف توضیح و تبیین کند. همینطور در جمهوری اسلامی، با این که در دهه پنجم انقلاب اسلامی هستیم، می بینیم که جریان های نوظهور در نظام دانشگاهی علوم انسانی ما در یک سال قبل چندان بروز و ظهور نداشته اند.
دانشی که حکمت عملی را جریان سازی می کند، تاریخ است
در ادامه میثم مهدیار پژوهشگر اظهار داشت: در نظام دانشگاهی ما مشکلاتی وجود داشت و قرار بود جریانی موازی شکل بگیرد تا بومی سازی دانش محقق شود. من حکمت عملی را در تاریخ می بینم، یعنی دانشی که حکمت عملی را جریان سازی و برایش داده تولید می کند، تاریخ است.
وی افزود: حوزه علمیه نمی تواند وارد حکمت عملی شود چون نگاه غیرتاریخی دارد، همچنان که دانشگاه هم نگاه غیرتاریخی دارد. سؤال اینجاست که چرا نگاه تاریخی از فضای اندیشگانی ما رخت بربسته است. اگر هم به تاریخ توجه شده، نهایتا تاریخ فکری یا ذهنی بوده و نگاهی ذهن گرایانه داشته ایم.
این پژوهشگر اضافه کرد: رادیکال ترین جریان فکری امروز در رابطه با غزه صحبت می کند و پارادایم غزه این قابلیت را دارد که روندهای پسااستعماری، انتقادی و مارکسیستی را کنار بزند. اما متأسفانه نمی توانیم از این استفاده نماییم، باوجود این که از نظر عملی فقط ما هستیم که جلوی این مسائل ایستاده ایم. ایران، انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی اجازه حذف فلسطین از نقشه جهان را نداده اند. در شرایط نهایتا سخت اقتصادی، سیاسی، امنیتی و فرهنگی، مقاومت می نماییم. مساله فلسطین فقط در ارتباط با ۴۵ سال گذشته نیست، بلکه از دهه بیست درگیر این مساله شده ایم و بخش عمده ای از بدنه اجتماعی ما به این مورد توجه دارد.
مهدیار در رابطه با کمک های مالی زنان از راه اهدا طلا اظهار داشت: ما چرا وسط این معرکه هستیم؟ چون روحیه ای حماسی و پهلوانی که در حافظه تاریخی و جمعی ما نفوذ کرده است. فردوسی در شاهنامه بارها این خصوصیت ها را تاکید کرده و این متن به نحوی ما را شکل داده است.
وی اضافه کرد: نمی خواهم بگویم که تمام جامعه تحت تاثیر شاهنامه، حافظ یا سعدی است، اما تاثیر عمیقی به لحاظ ناخودآگاهی داشته ایم. نمی توانیم ساکت بمانیم چون حافظ این را به ما یاد داده است.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب