یادداشت مهمان؛
کتاب و رسانه دو همسفر در راه تاریخ
پارلمان ایران دات کام: رابطه میان کتاب و رسانه، رابطه ای دوسویه است که در طول تاریخ گرفتار تغییرات و تحولات بسیاری شده است.
خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب: حامد کاظم زاده خوئی، مدیر مسئول ماهنامه ندای قلم یادداشتی با عنوان "کتاب و رسانه؛ دو همسفر در راه تاریخ" نوشته و آنرا برای انتشار در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده است.
مشروح متن این یادداشت را در ادامه می خوانید:
کتاب، یکی از اولین ابزارهای انتقال دانش و فرهنگ، همیشه جایگاه ویژه ای در تاریخ داشته است. رسانه ها در راه توسعه و تحول خود، بارها به کتاب به عنوان منبع اصلی اطلاعات و دانش نگاه کرده اند. رابطه میان کتاب و رسانه، رابطه ای دوسویه است که در طول تاریخ گرفتار تغییرات و تحولات بسیاری شده است. این یادداشت به گونه ای روایی و تاریخی به بررسی این رابطه می پردازد و نشان میدهد چگونه کتاب و رسانه همگام شده اند تا فرهنگ و اطلاعات به جامعه منتقل شود.
کتاب؛ آغازگر جریان دانش
در جهان باستان، کتاب ها مهم ترین ابزار انتقال دانش، باورها و فرهنگ ها بودند. از الواح سفالی و پاپیروس های مصر تا دست نوشته های قرون وسطایی، کتاب ها نقش مهمی در شکل دهی به افکار و تمدن های مختلف داشتند. در آن زمان، رسانه های دیگر هنوز وجود نداشتند و کتاب، به عنوان تنها ابزار مستند انتقال دانش، شناخته می شد.
با اختراع چاپ توسط گوتنبرگ در قرن پانزدهم، جهان شاهد تحولی بی نظیر در عرصه نشر و اطلاعات شد. این اختراع انتشار کتاب ها را در مقیاسی وسیع ممکن ساخت و راه را برای ظهور رسانه های نوین هموار کرد. کتاب ها دیگر تنها در دسترس طبقات خاصی نبودند و مردم عادی نیز می توانستند از دانش و اطلاعات بهره مند شوند.
رسانه های نوین و تکامل کتاب
در قرن بیستم، با ظهور رسانه های جدیدی چون رادیو، تلویزیون و بعد از آن اینترنت، کتاب همچنان جایگاه خودرا حفظ کرد. این رسانه ها در ابتدا تهدیدی برای کتاب به نظر می رسیدند، اما در حقیقت رابطه ای تکاملی میان آنها شکل گرفت. برنامه های رادیویی و تلویزیونی از محتواهای کتاب ها استفاده کردند و خیلی از کتاب های مشهور به فیلم ها و برنامه های تلویزیونی موفقی تبدیل شدند؛ مانند سری فیلم های «هری پاتر» و «ارباب حلقه ها» که برگرفته از کتاب های پرفروش بودند.
رسانه های جدید همین طور نقش مهمی در معرفی کتاب های جدید و نویسندگان ایفا کردند. کتاب ها، علاوه بر آنکه به عنوان منابع عمیق و معتبر برای روزنامه نگاران و پژوهشگران مورد استفاده قرار می گرفتند، بوسیله رسانه های نوین به مخاطبان بیشتری معرفی می شدند.
کتاب های دیجیتال؛ پلی میان دو جهان
پیشرفت فناوری و گسترش اینترنت، کتاب ها را به گونه ای جدید به رسانه ها پیوند داد. با ظهور کتاب های الکترونیکی و کتاب خوان های دیجیتال، دسترسی به کتاب ها آسان تر شد و کتاب ها به صورت های جدیدتری در رسانه ها نمود پیدا کردند. خیلی از کتاب ها به محتوای صوتی یا پادکست ها تبدیل شدند که در رسانه های دیجیتال منتشر می شوند.
این تحول نه فقط دسترسی به کتاب ها را گسترده تر کرد، بلکه زمینه تعامل بیشتری میان کتاب و رسانه فراهم ساخت. رسانه ها همچنان از محتوای کتاب ها بهره می برند و محتوای کتاب ها به شیوه های متنوع تری در اختیار مخاطبان قرار می گیرد.
کتاب و رسانه در جهان امروز
امروزه، کتاب و رسانه بالاتر از هر زمان دیگری در تعامل با یکدیگر قرار دارند. رسانه ها همچنان به کتاب به عنوان منبع اصلی اطلاعات نگاه می کنند و از محتوای آنها برای تولید برنامه ها و محتواهای متنوع استفاده می نمایند. از طرف دیگر، کتاب ها نیز از قدرت رسانه ها برای معرفی و ترویج خود بهره مند می شوند.
نمونه ای از این تعامل موفق را می توان در رشد کتاب های صوتی و الکترونیکی مشاهده کرد که با کمک رسانه های دیجیتال به محبوبیت گسترده ای رسیده اند. این تعامل دوسویه نشان میدهد که کتاب و رسانه، هر یک نقش کلیدی در تکمیل دیگری دارند.
نتیجه گیری و آینده ارتباط کتاب و رسانه
در طول تاریخ، کتاب و رسانه همیشه همگام با یکدیگر حرکت کرده اند. کتاب به عنوان منبع اولیه دانش و فرهنگ، و رسانه ها به عنوان ابزارهای نوین انتقال اطلاعات، در شکل دهی به افکار عمومی نقش داشته اند. در آینده، با پیشرفت های بیشتری که در فناوری های ارتباطی رخ می دهد، این تعامل می تواند به شیوه های جدیدتری ادامه یابد. هوش مصنوعی و تکنولوژی های جدید ممکنست ابزارهای جدیدی برای خواندن و انتشار کتاب ها فراهم آورند که به نوبه خود تأثیرات عمیقی بر رابطه میان کتاب و رسانه خواهند داشت.
این تعامل دوسویه نه فقط به حفظ و تقویت هر دو ابزار فرهنگی کمک می نماید، بلکه راه های نوینی برای ارتقای دانش و آگاهی جامعه در پیش خواهد گرفت. باید تلاش نماییم تا با بهره گیری از این ابزارها، دانش و فرهنگ به بهترین شکل ممکن به جامعه منتقل شود.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب